środa, 5 lutego 2014

Cyklantera pedata - warzywo i lek

Achoccha, Caigua (Cayhua), Cyclanthera pedata nazywana także dzikim ogórkiem, Caigua, Wild Ogórek, ogórek farszu …
Sporo tych nazw jak na jedną roślinkę :)

Kilka lat temu w poszukiwaniu ciekawych warzyw trafiłam na cyklanterę . Okazało się, że  jej uprawa nie jest kłopotliwa bo nalezy ją traktować jak znane nam wszystkim ogórki. jedynie potrzebuje pergoli lub czegos podobnego aby mogła  się po czymś piąć.

Nasiona wyglądaj bardzo dziwacznie i nie wiedziałam w którym miejscu pojawi się kiełek.
Tak wygląda próba kiełkowania ,
 na 10 sztuk wszystkie skiełkowały w zbliżonym czasie czyli 100%.


Dobrze rośnie, ładnie plonuje i jest ozdobą w ogrodzie tworząc piękną zieloną ścianę.
Pędy w czasie sezonu dorastają nawet do 5 m , kolor liści taki jasno-zielony, owoce  na początku maleńkie  ciemnozielone , w czasie wzrostu i dojrzewania  jaśnieją . Często dla niewprawnego oka są prawie  niewidoczne w tej masie liści. Dojrzały owoc ma  5-7 cm. Mniejsze smakują bardziej jak ogórki z delikatnym posmakiem zielonego groszku ( przynajmniej ja je tak odbieram) , większe smakiem przypominają zielona paprykę.
Zapomniałabym o ważnej sprawie dla pszczelarzy
- to roślina miododajna i chętnie oblatywana przez pszczoły.

maleńki owoc cyklantery
dojrzałe owoce

Dojrzały owoc jest bogaty w sole mineralne, pektyny, włókno pokarmowe, substancje białkowe, węglowodany i substancje tłuszczowe. Zawiera też kwas galakturonowy, dihydroksytryptaminę, żywice, substancje mineralne (fosfor), witaminy (tiamina, kwas askorbinowy), lipoproteiny i substancje steroidowe: -sitosterol i jego 3-D-glukozyd.Beta-karoten, witaminy C, B1 i B2
W niedojrzałym owocu wykazano obecność luteoliny, stigmasterolu i diosgeniny (jest to saponina wykorzystywana do półsyntezy hormonów płciowych, czynników przeciwzapalnych oraz substancji anabolicznych).

Surowcem leczniczym są owoce, nasiona i liście.

owoce zebrane do suszenia  
tak wygląda owoc w środku - po przekrojeniu widać czarne nasionka


Uznano ją za żywność o niskiej wartości kalorycznej i wyjątkowych walorach zdrowotnych.

Należy do grupy tzw żywności funkcjonalnej.


Otyłość i nieodpowiedni poziom cholesterolu spędza sen wielu ludziom więc warto zainteresować się jej uprawą.
Jest cenna rośliną używaną do walki o obniżenie cholesterolu, ponieważ występujące w niej substancje bioaktywne mają korzystny wpływ na metabolizm lipidów.

Zdaniem dietetyków ogórek Achocha wzbogaca zdrową dietę i bez żadnego ryzyka powoli pomoże uzyskać niższą wagę i lepsze zdrowie
Zalecane jest stosowanie takiej kuracji przez 3 miesiące, potem należy zrobić 3 -tygodniową przerwę i ewentualnie powtórzyć kurację przez następne 3 miesiące.

celowo do słoiczka wsypana warstwa liści i owoców dla porównania koloru

Prof. dr hab. Andrzej Kozik ( Zakład Biochemii Analitycznej ) mówi o tych ogóreczkach , że
 "krew czyszczą, mocz pędzą, a przedziwnie wzmacniają"...



Poza tym , że smaczne i zdrowe to jeszcze taka lista dobrodziejstw   pod nimi się kryje jakią potwierdzono wynikami badań
  •  dawka 1-2g dziennie sproszkowanej Caigua obniża poziom cholesterolu,
  •  oczyszcza ściany tętnic i żył ze złogów cholesterolowych
  •  pomaga w chorobach układu krążenia,
  •  zapobiega miażdżycy (arteriosklerozie), chorobom serca, (chorobie wieńcowej) ? profilaktyka ataków serca i zawałów,
  •  oczyszcza krew, zapobiega powstawaniu żylaków,
  •  obniża podwyższone ciśnienie krwi i stabilizuje je
  •  metabolizuje tłuszcze, redukuje nadwagę, cenna pomoc w zwalczaniu otyłości
  •  pomaga zachować prawidłową wagę ciała,
  •  redukuje cellulitis,
  •  zapobiega także, dzięki własnościom przeciwzapalnym, powstawaniu zmian zwyrodnieniowych stawów,
  •  wspiera leczenie stwardnienia rozsianego,
  •  spowalnia proces starzenia się komórek, odmładza organizm i ciało, pomaga zachować zdrowie.


Owoce i liście mają działanie przeciwzapalne. Po zmiażdżeniu można stosować je w formie okładów.
Zmielone nasiona przyjmuje się na czczo w celu wyeliminowania pasożytów.
Odwar sporządzony z owoców bez pestek ma działanie obniżające poziom cholesterolu oraz moczopędne.
Okłady z liści rośliny działają przeciwzapalnie. Nadal trwają specjalistyczne badania nad składnikiem , który ma wpływ na metabolizm tłuszczów.

Uwaga !!!
Nie należy podawać kobietom w ciąży ani matkom karmiącym.
Nie zaleca się przekraczania dziennego dawkowania.



Cyklantera w mojej kuchni :
W czasie sezonu zjadam sporo  ogórków zrywanych bezpośrednio bo lubię ich delikatny smak.


Surówka warzywna
Przepis na bardzo smaczną surówkę z dodatkiem owoców dzikiego ogórka -
Bazą jest dobra jakościowo kiszona kapusta z dodatkiem marchwi.
Aby łatwiej było podać przepis to jako odnośnik proporcji niektórych składników wezmę przykładowo szklankę.

składniki :

  • 1 szklanka kapusty kiszonej
  • 2/3 szklanki cyklandery pokrojonej w cienkie paski
  • 1/4 szklanki czerwonej papryki
  • 2 łyżki (czubate) kukurydzy
  • 1 łyżeczka pietruszki
  • oliwa, sól, cukier, pieprz ziołowy i prawdziwy do smaku.

Jeśli kapusta była mało kwaśna to można dodać sok z cytryny ( ewentualnie kwasek cytrynowy lub ocet winny).

Ogórki, paprykę i pietruszkę kroimy wg własnego uznania, mieszamy z kapustą i dodajemy przyprawy.
 Po wymieszaniu lepiej jest odstawić na ok pół godziny aby smaki wymieszały się.
Pięknie wygląda i świetnie smakuje.

Każdego  z Was kto uprawia roślinę o nazwie Plektranthus amboinicus znaną także   jako Kubańskie oregano  namawiam na dodanie kilku drobno pokrojonych listków do tej sałatki.
Aromat i smak  liści podnoszą całość do rangi królewskiej surówki, a dodatkowo podwójnie leczniczej ... upsss.... potrójnie bo ogórek ma właściwości lecznicze , Plektranthus cenna roślina przyprawowa i lecznicza.
Do tego nasza popularna kapusta kiszona, która zawiera niemal wszystkie biopierwiastki i sporo witamin ( C, E, B12 , B6, PP) przeciwutleniacze - działa grzybo- i bakteriobójczo a także wzmacnia odporność.

W  wolnym czasie podam inne ciekawe przepisy  z użyciem dzikiego ogórka.


materiał opracowany na podstawi włąsnych doświadczeń oraz źródeł w sieci :
http://www.ireceptar.cz/zahrada/uzitkova-zahrada/acokca-paprikova-okurka/
http://www.rain-tree.com/caigua.htm#.UvK-iWJ5PTo 
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cyclanthera_pedata








niedziela, 2 lutego 2014

Lukrecja gładka - słodki lek



Lukrecja gładka - Glycyrriza glabra L.  znana  była już w starożytnym Egipcie.
Współczesne badania potwierdziły właściwości przeciwwrzodowe (żołądek, dwunastnica) a także  silne działania przeciwzapalne.
Około 40-50% suchej masy lukrecji stanowią substancje czynne biologicznie.

 Obok glicyryzyny (kwas glicyryzynowy), która jest głównym składnikiem lukrecji, znajdują się :
- Betaina, cholina,  pektyny,  saponiny, fitosterole, izoflawony,  flawonoidy, polisacharydy,
składniki mineralne.

 Związki te współdziałają z jednej strony z kwasem glicyryzynowym wzmacniając jego funkcje, z drugiej zaś same w sobie są ważne dla organizmu.
W  fitoterapii   chorób autoimmunologicznych  zajmuje czołowe miejsce.
Właściwości:
 - łagodzące, żółciopędne, rozkurczowe,  antyalergiczne, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwwirusowe,  przeciwgrzybicze,  przeciwbakteryjne,  immunostymulujące,  przeciwreumatyczne,

Zalecana jest przy  leczeniu   choroby Simmonds'a, nowotworach niszczących przysadkę mózgową, zaniku kory nadnerczy, stwardnienia  rozsianego, choroby Addisona, reumatyzmie , chorobach alergicznych i astmie.

Lukrecja hamuje reakcje autoagresji, dlatego można ją z powodzeniem stosować w terapii chorób autoimmunologicznych. 
Od dawna znane są również właściwości estrogenne lukrecji.
O tym wszystkim dokładniej można poczytać na stronach, które załączam w stopce.

Surowcem jest korzeń rozdrobniony lub sproszkowany  i można go kupić w aptekach i w sklepach zielarskich (opak. 50 g).  Nie zalecam kupowania tzw „Ekspresówki” bo  raczej mało wartościowa

 Można go kupić w postaci olejku, balsamu, kremu itp.  bo posiada silne właściwości łagodzące i przeciwalergiczne. Łagodzi stany zapalne skóry i podrażnienia, działa antybakteryjnie, zmniejsza zaczerwienienie skóry i wzmacnia naczynka krwionośne.

Moją przyjaciółką jest od roku 1986 i niejednokrotnie pomogła w walce z chorobą. Dzięki ordynatorowi  na oddziale alergologii poznałam jej właściwości, działanie i moc . Tam  sięgano po nią bardzo często. Ordynator  był wielkim zwolennikiem leczenia naturalnymi sposobami. Uczył nas także zdrowego żywienia i odpowiedniego trybu życia w zależności od stanu zdrowia.

Stosuję najczęściej w postaci ekstraktu lukrecjowego, którego wykonanie jest proste,
robię też olej zaparzany i różne smakołyki z ekstraktu mniej lub bardziej wysyconego w zależności od potrzeby.

Ekstrakt lukrecjowy : 
4 łyżki korzenia zalać 100 ml wody; gotować (nie uzupełniać wyparowanej ilości wody !) 10 minut;
Wywar przecedzić przez sito i odstawić w osobnym garnczku.
Pozostałą masę korzeni ponownie zalać 50 ml wody i znów gotować, ale tylko 5 minut.
Otrzymany wywar przelać przez sito; masę korzeni wycisnąć ,wyrzucić.
Oba wywary połączyć i gotować dodając 2 łyżek miodu i 1 łyżkę gliceryny przez 5 minut.
Tak przygotowaną miksturkę zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżeczki.

Pachnąca, smaczna i dzieci też ją lubią określając jako lukrecjowy syrop 





Lukrecja swą słodycz zawdzięcza –glicyryzynie. 
Jest to trójterpenoid około 50 razy słodszy niż sacharoza. 
Skoro taka słodka to zróbmy z niej   jakieś ulubione słodycze, które jednocześnie będą dla nas lekarstwem.




Żelki lukrecjowe :
Składniki:
1 op ( 50g) korzenia lukrecji ( mielony lub cięty)
2 op galaretki owocowej ( dowolny smak)
600-650 ml wody.

Wykonanie :
Korzeń lukrecji wsypać do garnka i zalać wrzącą wodą w ilości 600 – 650 ml

Zostawić pod przykryciem na 30 min.
Po tym czasie wstawić na palnik, zagotować i lekko podgrzewając gotować  delikatnie ok. 15 min. mieszając od czasu do czasu ( uwaga – może wykipieć)
korzeń lukrecji  po gotowaniu 
Zostawić na kilkanaście minut do opadnięcia zanieczyszczeń na dno.
    Po tym czasie odstoi się i widać czysty brązowy ekstrakt w górnej warstwie. Postarajmy się delikatnie zlać go do innego naczynia. Z tej ilości płynu wystarczy abyśmy odlali 260 ml i ciut na zapas bo jeszcze drobinki opadną na dno choć mnie nie zależy na sklarowanym płynie, bo żelki traktuje jako lek.


Gdy ostygnie przelać 260 ml płynu do garnka i wsypać 2 torebki galaretki, zamieszać i zostawić na ok. 15 min.

galaretka wsypana do ekstraktu

Potem lekko podgrzewać nie dopuszczając do zagotowania. W tym czasie mieszać.

Już prawie mamy żelki …

Teraz wystarczy przygotować specjalne foremki z różnymi kształtami lub jakieś płaskie naczynie i wylać całą zawartość. Wstawić do chłodnego pomieszczenia na kilka godzin. Po stężeniu wyjąć z foremek lub jak u mnie pociąć na paski a potem kosteczkę.



Zapomniałam napisać ,że te galaretki to takie tradycyjne owocowe  ( z przepisem na 500 ml wody) .
Zdarza się,że  można dostać ładne kolory wtedy  wychodzą  cudne żelki . Można też 2 kolorowe  dzieląc ekstrakt na 2 x po 130 ml i galaretki rozpuszczamy osobno. Wlewamy kolejny kolor po lekkim stężeniu pierwszego.
Czasami  do galaretki - dla przykładu  malinowej  dodaję  zagęszczony sok malinowy aby wzmocnić smak i zapach. 
Namawiam do takiej zabawy , zioła nie muszą być podawane tylko tradycyjnie  w postaci herbatki  :) 
Życzę powodzenia i czekam na Wasze  efekty i komentarze 




Preparaty i dawkowanie:
Preparaty lukrecjowe są silne i efektywne w działaniu. Przedawkowane ( 5 – 15 g proszku) lub stosowane zbyt długo i bez przerw prowadzą do powstania obrzęków, zawrotów i bólu głowy, zaburzeń rytmu serca oraz nadciśnienia.

Nie stosować jej zbyt długo (4-6 tygodni). Mogą bowiem wystąpić skutki uboczne takie jak bóle i zawroty głowy, obrzęki, nadciśnienie.

Uwagi:
Nie powinny zażywać leków z zawartością korzenia lukrecji kobiety ciężarne i karmiące.

Przy opracowaniu korzystałam z własnych doświadczeń oraz ze źródeł: